Meer inzicht in de invloed van oorlog op het kinderbrein.
Ben van Cranenburgh is neurowetenschapper. Hij schreef het boek Oorlog en brein, over de invloed van rampspoed op onze hersenen.
De helft van de opbrengst gaat naar War Child. Door het kopen en lezen van dit boek steunt u War Child en krijgt u meer inzicht in “oorlogskinderen”.
In dit boek komt ook herhaaldelijk aan de orde hoe het kinderbrein reageert op oorlog en rampspoed.
Een kind kan in de eerste levensjaren ongelofelijk veel leren. Het kan zich aanpassen aan uiteenlopende leefomgevingen: drukke stad, bergdorp, koud of warm klimaat, rijkdom of armoede en nog veel meer. Een kind leert moeiteloos 3 talen tegelijk. Daar kunnen we soms heel jaloers op zijn.
Het kinderbrein is dus bijzonder plastisch; dat wil zeggen dat al die zenuwnetwerken specifiek kunnen veranderen zodat leerprocessen en aanpassing aan de omgeving mogelijk worden. In de eerste levensjaren zijn er zgn. kritische perioden waarin die neurale netwerken extra gevoelig zijn voor omgevingsinvloeden. Jonge poesjes die opgroeien in een omgeving waarin alleen horizontale contrastlijnen aanwezig zijn, blijken later grote moeite te hebben om verticale lijnen te zien: ze lopen tegen paaltjes op. Kinderen die nooit geknuffeld zijn, hebben later moeite met hechting. Dergelijke problemen kunnen zeer hardnekkig zijn.
Die enorme plasticiteit van het kinderbrein heeft dus twee kanten: aan de ene kant leert het kind allerlei vaardigheden die nodig zijn om te overleven in een specifieke context, aan de andere kant kunnen oorlog en andere rampspoed definitieve sporen in het kinderbrein achterlaten. Het “oorlogsbrein” heeft neurale netwerken ontwikkeld die in de oorlog evident nuttig zijn: licht slapen, grote oplettendheid, overgevoeligheid voor prikkels, schrik- en angstreacties, neiging tot wantrouwen. Eenmaal in een veilige wereld, zijn deze eigenschappen contraproductief en veroorzaken problemen en lijdensdruk.
Het is zaak om in een zo vroeg mogelijk stadium een effectieve tegenkracht te bieden: een veilige omgeving met gewenste bezigheden waardoor het kind zich kan ontplooien. “Retuning the brain”: er vormen zich nieuwe neurale netwerken en/of dysfunctionele netwerken worden “overstemd”. Dat is waar War Child zich intensief mee bezighoudt.
In het boek vindt u meer achtergrondinformatie hierover. Het boek is te krijgen in iedere (internet-)boekhandel (bijv. bol.com). Het kost € 15.-
Meer informatie op de website van War Child
